Testemuñas

"Toda persoa que teña coñecemento, directa ou indirectamente, de feitos obxecto dun proceso relevante para a resolución do asunto, poderá ser considerado como testemuña xudicial"

A testemuña é aquela persoa, nacional ou estranxeira, que presta testemuño sobre feitos obxecto de litixiosidade, coñecidos por el por diferentes razóns e que poden servir de proba nun procedemento xudicial, á hora da súa resolución.

Toda persoa que teña coñecemento, directa ou indirectamente, de feitos obxecto dun proceso relevante para a resolución do asunto e sexa citada pola autoridade xudicial, ben porque así o acordou de oficio o xuíz ou ben porque así o solicitou o fiscal ou as partes, poderá ser considerado como testemuña xudicial.

Basicamente pódense distinguir dúas clases de testemuñas:

  • Testemuñas oculares ou presenciais: son os que tiveron unha percepción directa e presencial do feito axuizado.
  • Testemuñas referenciais ou de oídas: son aqueles que relatan o feito polo coñecemento que tiveron deste a través doutras persoas.

As principais características da figura da testemuña son:

  • Sempre é persoa física, non pode selo unha persoa xurídica.
  • Sempre ha de ter a condición de terceiro, non é parte nin actúa como perito.
  • A testemuña achega ao proceso a súa percepción individual dos feitos, expresando a razón de ciencia do que diga. Indicará, ademais do seu coñecemento persoal sobre os feitos, tamén a fonte do devandito coñecemento.

A testemuña xudicial ten como principais ámbitos de intervención o proceso civil e o proceso penal, pero tamén é importante a súa intervención xurisdición social e contencioso-administrativa.

No ámbito penal prevense medidas especiais de protección para as testemuñas cando a autoridade xudicial aprecie racionalmente un perigo grave para a testemuña, o seu cónxuxe ou persoa a quen se ache ligado por análoga relación de afectividade ou os seus ascendentes, descendentes ou irmáns.

Poderán ser testemuñas todas as persoas en xeral, coas seguintes particularidades:

  • Exceptúanse as persoas que se achen privadas permanentemente da razón ou do uso dos sentidos, respecto dos feitos, dos que unicamente se poida ter coñecemento polos devanditos sentidos.
  • Os maiores de 14 anos terán capacidade para ser testemuñas, aínda que a súa declaración está suxeita a determinadas particularidades, pois non se lles esixe xuramento ou promesa de dicir a verdade, como ao resto das testemuñas.
  • Os menores de 14 anos, poderán ser testemuñas se o órgano xudicial estima que posúen o discernimento necesario para declarar verazmente sobre o que puideron coñecer.