O Rexistro Civil é único e constitúe a proba dos feitos inscritos. É a institución rexistral que ten o labor, entre outras funcións, de dar publicidade e cooperar na constatación dos feitos e actos que acontecen dende o nacemento dunha persoa ata a súa morte.
Entre as principais funcións e competencias, o Rexistro Civil é a institución na que se inscriben os feitos concernentes a:
- Estado civil das persoas e aqueles outros como o nacemento; a filiación; o nome e apelidos e cambios sobre estes; a emancipación e habilitación de idade.
- As modificacións xudiciais da capacidade das persoas ou que estas foron declaradas en concurso, quebra ou suspensión de pagamentos.
- As declaracións de ausencia ou falecemento.
- A nacionalidade e veciñanza.
- A patria potestade, tutela e demais representacións.
- O matrimonio.
- A defunción.
O Rexistro Civil depende da Dirección Xeral dos Rexistros e do Notariado do Ministerio de Xustiza. A súa estrutura e organización é a seguinte:
- Rexistros civís municipais. Están a cargo do xuíz de Primeira Instancia, asistido do secretario xudicial. Por delegación destes, están a cargo dos xuíces de Paz, os rexistros civís municipais Delegados. Os rexistros civís municipais subdivídense en:
- Rexistros civís municipais principais. Actualmente en Galicia hai 43 rexistros civís principais, e un total de 431 no conxunto de España. En Galicia 2 deles son exclusivos, dedicados unicamente a tarefas de Rexistro Civil. O resto encóntrase a cargo dun xuíz de Primeira Instancia, que realizan actividades rexistrais de forma parcial.
- Rexistros civís municipais delegados. As súas competencias son desempeñadas polos xulgados de paz. Na actualidade en Galicia existen 270 xulgados de paz, e en toda España existen 7.667.
- Rexistros consulares, están a cargo dos cónsules de España no estranxeiro e teñen competencia en materias que afecten ao estado civil dos españois no estranxeiro. En cada demarcación consular existe unha oficina do Rexistro Civil. Na actualidade existen 177.
- Rexistro Civil Central, a cargo de funcionarios da Dirección Xeral dos Rexistros e do Notariado do Ministerio de Xustiza, ten competencia en toda España. Está situado en Madrid e nel inscríbense os feitos que non poden inscribirse en ningún outro rexistro e os feitos excepcionais. Neste rexistro tamén existen duplicados dos libros dos rexistros consulares. Para realizar
O modelo de rexistros civís actual foi reformado coa aprobación da Lei de Rexistro Civil, de 2011, e da súa reforma, a Lei 6/2021, que introduciron cambios organizativos, funcionais, tecnolóxicos e normativos. A entrada en vigor de ambas Leis tivo lugar o 30/04/2021.